Przygodę z językiem migowym rozpocząłem prawie 10 lat temu. Zobaczyłem ogłoszenie na uczelni o kursie migowego i wraz z koleżanką pomyśleliśmy, że możemy spróbować. Na początku traktowałem to jako świetną zabawę, dzięki której mogłem się dużo dowiedzieć. Po skończeniu kursu zacząłem interesować się coraz bardziej środowiskiem niesłyszących i tak zostało do dziś. Coś co na początku było dla mnie zabawą stało się moim sposobem na życie.
W Polsce jest prawie pół miliona osób niesłyszących, większość z nich posługuje się językiem migowym, który składa się z gestów, mimiki i postawy ciała. Jak każdy język również migowy ma własną, odmienną gramatykę. Z tego powodu nie jest międzynarodowy i można traktować go jako język obcy. W Polsce obowiązują dwa języki migowe, SJM i PJM. System Języka Migowego zwany też miganym, charakteryzuje się spisanymi i opisanymi gestami zastępującymi słowa w języku polskim. Można go nazwać nakładką na język polski. Drugi, czyli Polski Język Migowy to naturalny sposób komunikacji osób Głuchych, który wciąż się rozwija i powiększa swoje zasoby. Opiera się na specyficznej gramatyce, wykorzystuje przestrzeń, ruchy i postawy ciała, a także ekspresję twarzy. Czasami, obserwując taką rozmowę można odnieść wrażenie, że jest to teatr ciała i rąk, swoje rodzaju pantomima.
Głuchymi określamy osoby, które urodziły się w rodzinie osób głuchych i ich pierwszym językiem jest język migowy (PJM). Osoby Głuche określają się jako mniejszość narodowa, dlatego piszemy ten wyraz z wielkiej litery. Skoro PJM, to ich pierwszy język, to polski traktowany jest jako ten drugi, obcy. Stąd nie wszystkie osoby go znają, tak jak nie wszyscy słyszący znają na przykład angielski. Nie powinno nas też dziwić, że nie wszystkie osoby niesłyszące potrafią pisać po polsku. Po pierwsze jest to spowodowane odmienną gramatyką, pisaniem w języku obcym, a po drugie jest to dość trudne, ponieważ na co dzień takie osoby porozumiewają się gestami, obrazami i to są ich słowa. Wystawienie kciuka wierzchem dłoni do przodu będzie oznaczało „1”, obraz 1, a nie „jeden”. Słowa wypowiadane w języku polskim mogą być odbierane jako abstrakcja.
Nauka języka migowego może być niezwykłą przygodą, warto pokazać dzieciom czym jest język migowy. Dzięki temu w naturalny sposób staną się bardziej tolerancyjne i wrażliwe na osoby niepełnosprawne. Jako pedagog zachęcam do zapoznania swojego dziecka z językiem, naukę można rozpocząć już od najmłodszych lat, ponieważ dzieci bardzo szybko uczą się „migać”.
Michał Drzewek – Pedagog, animator, socjolog, nauczyciel, trener, działacz społeczny, wieloletni tłumacz- przewodnik, instruktor szkoleń, członek kadry, tłumacz języka migowego w Towarzystwie Pomocy Głuchoniewidomym, wykładowca Polskiego Języka Migowego i Systemu Językowo-Migowego, na co dzień pracuje w firmie zajmującej się realizacją szkoleń dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej.
midrzewek@gmail.com